nowy jork
Ameryka Północna

Nowy Jork – miasto, które nie śpi

To miasto jest największym, jak i najgęściej zaludnionym miejscem w Stanach Zjednoczonych. Leży na wschodnim (atlantyckim) wybrzeżu USA, przy ujściu rzek Hudson i East River do Zatoki Nowojorskiej. Większość emigrantów pochodzi z Dominikany, Chin, Jamajki, Rosji, Włoch, Polski, Indii i Rumunii, a dookoła słychać dziesiątki języków. Historia miasta sięga początku XVII w., kiedy to osadnicy holenderscy założyli na wyspie Manhattan faktorię handlową, obok której powstało osiedle handlowe Nowy Amsterdam. Po czterdziestu latach zdobyli je Anglicy i przemianowali na Nowy Jork. W XVIII w. miasto pełniło funkcję ośrodka ruchu niepodległościowego Stanów Zjednoczonych, a w XIX w. stanowiło główne centrum oligarchii finansowej (Wall Street). Współcześnie znajduje się w nim stała siedziba ONZ.

W obrębie Nowego Jorku wyróżnia się pięć głównych dzielnic: Manhattan – na wyspie o tej samej nazwie, Brooklyn i Queens, w zachodniej części wyspy Long Island, Bronx – już na kontynencie oraz Richmond – na wyspie Staten Island. Centrum Nowego Jorku, czyli Manhattan, pełni funkcję nowojorskiego city. Znajduje się tutaj większość nowojorskich teatrów, m.in. słynny na cały świat, Broadway, lokali rozrywkowych, ale przede wszystkim jest to dzielnica finansowa. Powstały tutaj drapacze chmur takie, jak Rockefeller Center, Empire State Building, gmachy ONZ. Dzięki tej architekturze Manhattan stał się wizytówką Nowego Jorku i USA, a to tylko dlatego, że panował deficyt przestrzeni oraz ceny gruntów stały się bardzo wysokie.

Kolejny symbol Nowego Jorku – Statua Wolności – leży na wyspie Liberty niedaleko Manhattanu. Francja podarowała ją w 1884 r. Stanom Zjednoczonym, jako symbol upamiętniający wojnę o niepodległość tego kraju – jest symbolem wolności Nowego Jorku i całego USA. Pomnik przedstawia postać kobiety, która w prawej dłoni trzyma pochodnię, natomiast w lewej tablicę z datą uzyskania niepodległości przez kraj, czyli 4 lipca 1776 roku. Pomnik został objęty ochroną UNESCO – został wpisany na listę światowego dziedzictwa. W jego wnętrzu znajdują się dwa rzędy schodów prowadzących na górę, gdzie znajduje się punkt widokowy. Osobne schody prowadzą do pochodni Statuy, gdzie wstęp mają tylko upoważnione osoby – od 100 lat jest niedostępny dla turystów.

Nowojorskie muzea są znane na całym świecie, a najważniejszym z nich jest Metropolitan Museum of Art. Jest to jedno największych, o największych zbiorach muzeów świata. W jego zbiorach znajduje się kolekcja malarstwa, rzeźby, zdobnictwa amerykańskiego, ale przede wszystkim kolekcję 30 obrazów Rembrandta i innych malarzy europejskich, sztukę starożytną Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Innym ważnym muzeum jest Muzeum Sztuki Nowoczesnej – w kolekcji tej znajdują się głównie prace artystów tworzących w Stanach Zjednoczonych. Warto również wybrać się do Muzeum Guggenheima oraz do Muzeum Historii Naturalnej.

Zabytki Nowego Jorku pochodzą głownie z XVIII w. – kościoły St. Paul’s Chapel, St. Mark’s-in-the Bouwerie i z XIX w. – ratusz, Trinity Church, National Academy of Design, katedra protest. St. John’s the Divine, New York Public Librar. Jest to więc raczej miasto zdecydowanie bardzo współczesne. Do takich należy niewątpliwie Empire State Building, wybudowany na miejscu dawnego Waldorf Astoria Hotel, na piątej alei przy 34 ulicy. W dniu otwarcia wieżowca powierzchnie biurowe były wynajęte tylko w 46%. Stało się to za sprawą kryzysu, który dotknął gospodarkę amerykańską, dlatego zaczęto nazywać go szyderczo Empty (pusty) State Building. Był najwyższym budynkiem świata przez ponad 40 lat. W roku 1973 wyprzedził go World Trace Center, który także stanął w Nowym Yorku.

Central Park jest ulubionym miejscem spędzania wolnego czasu. Nie tylko wnosi on sporo zieleni do całkowicie zurbanizowanej przestrzeni miasta, ale też stanowi centrum życia kultury niezależnej. Poza tym znajdują się w nim różne atrakcje w postaci zoo oraz atrakcyjnych rzeźb. Wielbiciele Szekspira mają możliwość oglądania jego dzieł podczas letnich przedstawień wystawianych przez Delacorte Theatre. Wspaniałe warunki wypoczynku nie tylko letniego stwarzają sztuczne lodowiska. Na podziw zasługuje monumentalny pomnik króla Władysława Jagiełły, zlokalizowanego blisko Stawu Żółwiowego. Każdy odkrywca parku może wziąć udział w jego życiu, np. uczestnicząc w spontanicznych kursach tańców latynoamerykańskich. Park istnieje od początku miasta, ale jego znaczenie przerasta oczekiwania nawet samych Nowojorczyków. Został założony w drugiej połowie XIX wieku na bagnistych terenach, w miejscu wówczas mało zaludnionym. Sama budowa parku trwała kilkanaście lat, zatrudniając przy tym prawie 20 tysięcy robotników. Przekształcenie tych podmokłych terenów w obszar nadający się do użytku wymagało ogromnych nakładów pracy ludzkiej i środków finansowych. Utworzono łąki, wzgórza, korty tenisowe, ścieżki rowerowe i dla pieszych, wykonano nasadzenia tysięcy drzew i krzewów, które dzisiaj przysłaniają mury wieżowców.

Piąta Aleja jest swoistym symbolem nowojorskiego bogactwa. Znajdują się tu liczne, bardzo ekskluzywne sklepy dla każdego klienta, nawet o bardzo wyrafinowanym guście. Znajduje się tu też słynny Rokefeller Center – budynek będący przykładem najdoskonalszych na świecie rozwiązań urbanistycznych, choć istnieje już ponad 70 lat.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *