Wenecja – miasto św. Marka

Całe miasto jest wpisane na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Z lotu ptaka kształtem przypomina rybę, przeciętą czymś na kształt litery „S”, którą tworzy Canale Grande (Wielki Kanał). Wenecja leży na 118 wysepkach, a brzegi kanałów łączy ok. 400 mostów. Początkowo budowano mosty drewniane i płaskie, takie żeby mógł przejechać koń. Uliczki Wenecji są zazwyczaj bardzo wąskie i ciemne, kręte oraz długie.

Weneckie mosty

W Wenecji transport odbywa się drogą wodną i nie jest to bynajmniej wadą tego miasta, stanowi nawet bardziej zaletę. Samochodów nie można tam spotkać, a głównym środkiem lokomocji jest vaporetto – tramwaj wodny. Ponad kanałami ciągnie się „sieć” mostów, a za najbardziej znany uchodzi Ponte delle Tette – Most Cycków. Swoją nazwę zawdzięcza kobietom lekkich obyczajów, które w XVI wieku wysiadywały w oknach kamieniczek i pałaców, wabiąc nagimi biustami przechodzących młodzieńców. Innym, z którym również wiążą się ciekawe legendy to Most Westchnień. Na jego temat istnieją dwie wersje. Jedna mówi, że jeśli zakochani na tym moście się pocałują, oznacza to ich rychły ślub. Druga wersja jest nieco bardziej ponura. Z racji, że ten most łączył Pałac Dożów z drogą prowadzącą do więzienia, jego nazwa była związana z westchnieniami skazańców, którzy idąc do więzienia mogli z niego ostatni raz popatrzeć na świat „zewnętrzny”.

Ciekawostki o Wenecji

Patronem miasta jest św. Marek i to jemu poświęcony jest najstarszy plac miasta – Plac Św. Marka. Na placu znajduje się wieża zegarowa oraz dzwonnica św. Marka Campanile. Niedaleko wspomnianej wieży postawiono budynek kurii biskupiej. W większości są to obiekty zabytkowe, powstałe jeszcze w XVI stuleciu. Po za tym na placu stoi Bazylika Św. Marka – w której złożone są jego relikwie. Na placu, po jego północnej stronie znajduje się budynek Prokuracji Starej, do którego przeniesiono Prokuratorów, którzy byli po doży najważniejszymi osobami we władzach Wenecji. Natomiast po przeciwległej jego części, w południowej, znajduje się budynek Prokuracji Nowej, w której początkowo mieściły się pomieszczenia dla prokuratorów. Z czasem stały się siedzibą gubernatora napoleońskiego, a później austriackiego, natomiast po zjednoczeniu Włoch w Prokuracji Nowej zamieszkiwali kolejni królowie. Obecnie są to apartamenty prezydenckie oraz znajdują się tu również pomieszczenia muzealne. W tym budynku znajduje się także najstarsza, bo od 1720 roku, kawiarnia Wenecji – Vaffe Florian.
Ważną role w życiu publicznym miasta pełni Pałac Dożów i to on był siedzibą kolejnych władców, pełniąc pierwotnie funkcje obronne. Obecnie Pałac Dożów wyróżnia się trzema piętrami, które otaczają z trzech stron renesansowy dziedziniec. Obecnie w tym budynku znajduje się muzeum Museo dell’Opera.

Niedaleko placu św. Marka znajduje się plac Piazzetta di San Marco, nad kanałem, przy którym usytuowano niewielki port, będący przystanią dla statków turystycznych i gondoli. Oprócz tego przy placu znajduje się też kościół San Giorgo Maggiore oraz budynek morskiej komory celnej. Dawniej Piazetta była miejscem nieoficjalnych spotkań polityków, tu także odbywały się egzekucje.

Największą imprezą Wenecji jest Karnawał Wenecki, który zaczyna się między końcem stycznia, a początkiem lutego i trwa około 2 tygodni. Wygląda bardzo bajkowo i kolorowo, ponieważ od świtu do nocy uliczkami przechadzają się ludzie w maskach i kostiumach, które są bardzo charakterystyczne, zaczerpnięte niemal z opery. Wzięło się to może stąd, że w XVII wieku Wenecja uważana była za europejską „stolicę opery”. Większość turystów, jako pamiątkę, przywozi sobie do domu prawdziwą wenecką maskę oraz inne pamiątki wykonane ze szkła – Wenecja, a zwłaszcza wyspa Murano, słynie od wieków z produkcji pięknego szkła, a jego wytwórcy strzegą technik wytwarzania.

Nie zapominajmy, że z tego miasta wywodzi się także najbardziej znany kochanek świata – Casanova oraz słynny podróżnik – Marco Polo (jego imieniem nazwano lotnisko).

Dlaczego Wenecja leży na wodzie?

Wenecja leży w lagunie na północnym wybrzeżu Adriatyku we Włoszech. Jednak jej budowa na wodzie nie była przypadkowa, lecz wynikiem specyficznych decyzji historycznych i technologicznych.

Pod koniec upadku Cesarstwa Rzymskiego w V wieku, region, który obecnie jest Wenecją, był często nękany przez różne najazdy barbarzyńskie. Aby uniknąć tych najazdów, mieszkańcy obszarów przybrzeżnych zaczęli uciekać na bezludne wyspy w lagunie weneckiej. Na tych bagnistych i podmokłych wyspach początkowo budowano proste chaty na palach. Z czasem jednak, te osiedla rozrosły się i przekształciły w rozwinięte społeczności.

Budowa Wenecji na wodzie wymagała specjalnych technologii i metodyk. Ze względu na miękki i bagnisty grunt, budynki w Wenecji musiały być podparte na tysiącach drewnianych pali wbijanych głęboko w podłoże laguny. Te pale, zazwyczaj wykonane z trwałego gatunku drzewa, takiego jak dąb lub olcha, były następnie zakotwiczone w warstwie gliny. Gdy drewno jest pozbawione dostępu powietrza, jak w tym przypadku, nie ulega rozkładowi, stając się na tyle mocnym, aby udźwignąć ciężar budynku.

Na szczycie tych pali umieszczano warstwę kamienia, na której budowano fundamenty budynków. Ta technika pozwoliła Wenecjanom na budowę trwałych i stabilnych struktur, które przetrwały wiele wieków. Dzięki temu Wenecja stała się „miastem na wodzie”.

Wenecja to nie tylko miasto na wodzie, ale również miasto wodnych dróg. Ponieważ miasto jest zbudowane na wyspach, głównym środkiem transportu są łodzie, zwane gondolami, które przemierzają liczne kanały miasta. Najważniejszym z nich jest Canal Grande, który przecina miasto na dwie części.

Mimo tych unikalnych rozwiązań, Wenecja wciąż boryka się z problemem podnoszenia się poziomu morza i zjawiskiem „aqua alta”, czyli okresowym zalaniem miasta przez podnoszące się wody laguny. Jest to poważne wyzwanie dla przyszłości tego historycznego miasta.