Mińsk – miasto od podstaw

Białoruś przez wiele wieków była częścią terytorium Rzeczypospolitej. Mińsk aż do zaborów był jednym z polskich miast. Pierwsze wzmianki o grodzie pochodzą z XI wieku. Jednakże liczne wojny i klęski konsekwentnie niszczyły mińskie zabytki. Podczas II wojny światowej Mińsk był jednym z trzech najbardziej zniszczonych miast Europy. Miasto na zawsze utraciło swą średniowieczną duszę.

O ile warszawską starówkę odbudowano w całości, o tyle Mińsk postanowiono wybudować od podstaw. Na miejscu ruin stworzono nowe miasto i wprowadzono nowy porządek urbanistyczny, wytyczono nowe ulice i place. Architekturę zdominował styl socrealistyczny, zwany często stylem „stalinowskiego empire’u”.

Zachowano jedynie kilka fragmentów dawnego miasta: w obrębie starego grodu – okolice soboru św. Ducha, oraz przylegające przedmieścia: Troickie (niegdyś dzielnica żydowska) i Rakowskie z zachowaną architekturą z przełomu XIX i XX wieku.

W obrębie tzw. górnego miasta można zobaczyć najważniejsze zabytki Mińska, m.in.:

–   sobór św. Ducha i były żeński klasztor Bernardynek;
–   dawny barokowy kościół św. Józefa klasztoru Bernardynów (później Sobór Pietropawłowski, dziś archiwum i biblioteka);
–   ratusz (zburzony w XIX w. przez cara Mikołaja I)
–   katedrę p.w. Najświętszej Marii Panny (XVII-wieczny kościół jezuitów)
–   rezerwat archeologiczny na obszarze dawnego średniowiecznego zamku wznoszącego się nad Świsłoczą.

Nieopodal „starówki” rozciąga się pierwotne centrum założenia urbanistycznego – Plac Centralny, dziś Plac Październikowy z Pałacem Republiki i punktem zero, od którego mierzy się wszelkie odległości na Białorusi. Stąd ulicą Niepodległości (Prospiekt Niezalieżnasci) w kierunku północno-wschodnim dotrzeć można na Plac Zwycięstwa z Pomnikiem Zwycięstwa , na którym widnieją wszystkie najważniejsze daty i wydarzenia z historii Białorusi.

Dzisiejsze centrum miasta stanowi jednak jeszcze bardziej monumentalne założenie stworzone przez socrealistycznych urbanistów – Plac Niepodległości, przy którym stoją m.in. gmachy uniwersytetu, poczty głównej i rządu (tzw. Dom Rządu), a także „Czerwony Kościół”, czyli ceglany kościół pw. św. Szymona i św. Heleny. Przed Domem Rządu stoi pomnik Włodzimierza Lenina. W podziemiach Placu znajduje się spore centrum handlowe.

Warto wybrać się na nocny spacer po mieście, bowiem mińskie ulice są wtedy pięknie iluminowane. W takim świetle socrealistyczna architektura prezentuje się znacznie lepiej niż za dnia.

Im dalej od serca miasta, tym więcej współczesnych budynków. Przykładem nowoczesnej architektury może być charakterystyczny gmach Biblioteki Narodowej, który przypomina olbrzymi diament.

Dla zapalonych turystów warto polecić także wycieczkę:

–   na Cmentarz Kalwaryjski – zwany „cmentarzem polskiej szlachty”;
–   na sztuczną wyspę na Świsłoczy zwaną Wyspą Łez, gdzie stoi kapliczka-pomnik ku czci poległych w Afganistanie żołnierzy białoruskich;
–   do uroczyska Kuropaty – miejsca związanego z represjami stalinowskimi;
–   do Łoszycy – zespołu parkowego z dworem, zwanego także Parkiem Męczeńskim.

Oprócz architektury Mińsk posiada sporą ofertę rozrywkowo-kulturalną: 18 muzeów (m.in.: Muzeum Sztuk Pięknych, Muzeum Historii i Kultury Białorusi, Dom Walentego Wańkowicza), 12 teatrów (Narodowy Akademicki Teatr Wielki Opery i Baletu, Teatr Dramatyczny im. M. Gorkiego, Narodowy Teatr Akademicki im. J. Kupały), a także liczne parki (w tym ogród botaniczny i zoologiczny) oraz ośrodki rekreacyjno-wypoczynkowe nad zbiornikiem wodnym Zaslauskaje, popularnie zwanym „mińskim morzem”.

Przed wyjazdem do Mińska należy postarać się o wizę w konsulacie białoruskim (na lotnisku ani na granicy jest to niemożliwe). Koszt turystycznej wizy to 25 euro, wydana w trybie ekspresowym kosztuje dwa razy więcej. Pamiętajcie, że na Białorusi zabronione są płatności obcymi walutami, zatem zaopatrzcie się w odpowiednią ilość miejscowych rubli.

Z Warszawy do Mińska można dostać się:

–  samolotem (czas: ok.3h; kwota: powyżej 300zł);
–  pociągiem (czas: 9-11h; koszt: 200-300zł);
–  autokarem (czas: 12h; kwota: 150-200zł);
–  samochodem ( czas: ok 7h; odległość: ponad 550km) .

Co wybierzecie zależy od Was.